Yüzyıllarca tüm dünyaya hükmeden Osmanlı Devleti’ni hem yücelten hem de yıkan padişahlardı. En parlak dönemlerinde imparatorluğu yücelten ve ayakta tutan padişahlardan biri de elbette Kanuni Sultan Süleyman’dır. Hem batıya hem de doğuya sayısız seferler düzenleyen Kanuni Sultan Süleyman,Adını tarihe altın harflerle yazdıran eylemler gerçekleştirdi.
Kanuni Sultan Süleyman denilince aklımıza tabii. Büyük aşkı Hürrem Sultan, arkadaşı Pargalı İbrahim Paşa ve oğlu Şehzade Mustafa o da gelir Maalesef bu isimlerden ikisinin ölüm emrini kendi eliyle verdi. Hayatı entrikalarla dolu olan Kanuni Sultan Süleyman’ın uzun ve başarılı yaşamının en nadide noktalarına gelin hep birlikte yakından bakalım.
Kanuni Sultan Süleyman kimdir? Sadece tahta çıkan rakipsiz bir prens:
Süleyman I, 6 Kasım 1494’te Trabzon’da doğdu. Sonradan Yavuz Sultan Selim olarak anılacak olan babası Yavuz Sultan Selim, o zamanlar Trabzon beyiydi. Annesi Ayşe Hafsa Valide Sultan’dır. Süleyman, çocukluk yıllarını Trabzon’da geçirdi.Süt kardeşi Yahya Efendi’nin yanında vakit geçirirken 7 yaşında İstanbul’a giderek Enderun’da okumaya başladı.
Karahisar, Bolu, Kefe, Edirne ve babası tahta çıktıktan sonra Saruhan sancak beyi oldu. Burada tanıştığı Pargalı İbrahim ona yol arkadaşı oldu. Babasının ölümü üzerine İstanbul’a gitti ve 30 Eylül 1520’de 26 yaşında Osmanlı İmparatorluğu’nun tahtına çıktı. Gözleri iri olan genç bir hükümdardı.
İlk seferini Macaristan’a yaptı ama aynı zamanda isyanlara da karıştı:
Sultan Süleyman’ın tahta çıkmasına isyan eden Şam Valisi Canberdi Gazali kısa sürede öldürüldü. 1521 yılında Macaristan idaresinde Belgrad’a sefer başlatıldı ve teslim oldu. Ertesi yıl Rodos kuşatıldı ve Cem Sultan’ın oğulları boğularak öldürüldü. Sultan Süleyman, başarılarından dolayı Pargalı İbrahim’i sadrazam olarak atadı.
1525 yılında Sultan Süleyman’ın avından yararlanan Yeniçeriler isyan çıkardı ve kelleleri alındı. Destan, 1526’da Mohaç Savaşı’nda yazılmıştır. Batı için Sultan Süleyman artık Kanuni Sultan Süleyman’dı. Ne kadar büyük olursa olsun, 1529’daki Viyana kuşatması başarısız oldu.
Öte yandan doğudan da baskı geliyordu:
Viyana kuşatması başarısızlıkla sonuçlanınca Avusturya Arşidükü Ferdinand, Kanuni Sultan Süleyman’a baskı yapmaya çalıştı. Anadolu çocukları yemez onları, Batıya hızlı bir sefer düzenlendi ve kaleler birer birer alındı. 1533’te Ferdinand başını eğmek zorunda kaldı ve vergi ödemeyi kabul etti.
Bu arada doğuda boş kalan Bitlis valisi Safevilere biat etti. Kâfirlerden kalkıp doğuya gelen ordu Van, Tebriz ve Bağdat’ı ele geçirdi. Hızır Reis, o dönemde Cezayir’in reisi olan Barbaros Hayreddin Paşa’yı İstanbul’a getirip Yüzbaşı-ı Derya oldu. Sonra Tunus ele geçirildi.
Pargalı İbrahim kendini cellatların elinde buldu:
- Pargalı İbrahim Paşa
Tüm bu başarıların ardındaki en değerli isim olan Pargalı İbrahim Paşa maalesef haddini bilemedi ve Kendini bir kral olarak düşünmeye başladı.Rivayete göre Hürrem Sultan tarafından bir miktar gaza maruz bırakılan Kanuni Sultan Süleyman, 14 Mart 1536 akşamı Pargalı ile bir dostluk yemeği yedikten sonra yan odada onu boğdurmuş ve yerine Ayas Mehmed Paşa’yı atamıştır.
Kanuni batı seferlerine hız kesmeden devam etti:
1536’da Barbaros Hayreddin Paşa, Venedik’e bağlı birçok adayı ele geçirdi. Kutsal İttifak’ın Korfu Adası’nda olduğu haberini duyunca, Preveze Savaşı’nda destan yazdı.Süveyş Portekizlilerin elinden alınmış, dönüş yolunda Yemen Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Boş kalınca şımartılan Ferdinand, 1541’de Budin’i kuşattı. Barbaros Hayreddin Paşa, saldırı altındaki Cezayir’i savunmaya gittiği için. Sultan Süleyman batıya giderek Kutsal İttifak’a karşı büyük bir başarı elde etti.1547’de Kutsal Roma İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu arasındaki ilk yazılı antlaşma olan İstanbul Antlaşması imzalandı.
Şehzade Mustafa biraz kaynamak üzereydi:
- Şehzade Mustafa
Elkas Mirza’nın Safevi Şahı I. Tahmasb’a isyan etmesinden sonra Sultan Süleyman, Van’ı kuşattı. Bu sırada Kara Ahmed Paşa, Gürcistan’daki birçok şehri de ele geçirdi. Osmanlı donanması ise 1553 yılında Korsika adasını ele geçirerek Ceneviz hakimiyetine son vermiştir. Osmanlı donanması, Hint Okyanusu üzerinde birçok çatışmaya girdi.
Anlaşılacağı üzere Osmanlı Devleti hem doğuda hem de batıda savaş halindeydi. Bu sırada Kanuni Sultan Süleyman’a bir fısıltı oğlu Şehzade Mustafa’nın isyana hazırlandığını bildirdi.Rivayete göre Hürrem Sultan tarafından biraz gaza getirilen Legal, 6 Ekim 1553’te Konya’da bir çadırda oğlunu gözleri önünde boğdurmuştur.
Bu kez diğer çocuklar birbirine girdi:
- II. Selim olarak tahta çıkan Şehzade Selim
Osmanlı donanması Cerbe adasını aldığında Şehzade Bayezid ve Şehzade Selim, Konya Ovası’nda karşı karşıya geldi. Kanuni, Selim’in yanında yer alınca Bayezid, Safevilere sığındı. Bu vahim hatası sonucunda 25 Eylül 1561’de bütün erkek çocukları ile birlikte Kazvin’de boğularak öldürüldü.
Aynı yıl ölen Damat Rüstem Paşa’nın yerine sadrazamlığa Semiz Ali Paşa getirildi. Habsburg’larla bir mutabakat zaptı imzalandı ve onlar da bu taahhüde bağlandı. 1565 yılında Osmanlı donanması Malta adasını kuşattı, ancak başarısız oldu. Bir yıl içinde Sakız ele geçirildi.
Kanuni Sultan Süleyman son seferine çıkıyor:
Kutsal Roma İmparatoru II. Maximilian’ın sınır ihlallerinden sonra 72 yaşında olan Kanuni Sultan Süleyman, O dönemde sadrazam olan Sokollu Mehmed Paşa’yı dinlemeyip sefere çıktı.Önce Belgrad’a ardından Zigetvar’a giden Legal, 2 Ağustos 1566 gecesi Zigetvar Kalesi’nin fethinden bir gün önce öldü.
Kanuni Sultan Süleyman aslında yaşlıydı ama gut, dizanteri, anjina ve felç gibi birçok hastalığı da vardı. 48 gün boyunca Zigetvar’ı ve daha birçok kaleyi fetheden ordudan bir mühlet gizlendi. Kendi yaptırıp adını verdiği Süleymaniye Camii’ne defnedildikten sonra oğlu II. Selim geçti.
Gelelim Legal ve Hürrem Sultan aşkına:
- Hürrem Sultan
Bilinene göre Kanuni Sultan Süleyman’ın aralarında Gülfem Hatun, Mahidevran Sultan ve Hürrem Sultan’ın da bulunduğu Üç karısı vardı ama başka eşleri de olmuş olabilir.Şehzade Mehmed, Mihrimah Sultan, Şehzade Abdullah, Şehzade Selim, Şehzade Bayezid ve Şehzade Cihangir’in annesi Hürrem Sultan, Şehzade Mustafa’nın annesi Mahidevran Sultan’dır.
Bu noktada Hürrem Sultan için bir parantez daha açmak gerekiyor çünkü Yıllar sonra bir Osmanlı padişahıyla evlenen ilk cariye oldu. Hürrem, aynı dönemde Osmanlı’da kadın saltanatını da başlatmıştır. Rivayete göre kendi oğullarından birinin tahta geçmesi ve yönetimi etkilemesi için Pargalı İbrahim Paşa ve Şehzade Mustafa’yı öldürmek için Kanuni’nin kanını almıştır.
Hürrem Sultan’ın elinin bu kadar güçlü olmasının en büyük sebebi elbette Kanuni’nin ona olan bitmeyen aşkıydı. O da Kanuni’ye aşıktı. Birbirlerine şiirler yazıyorlardı. Yasal, en kanlı kampanyalarda bile Muhibbi mahlasıyla aşkı için şiirler yazmayı ihmal etmemiştir. Hürrem öldükten sonra Hukuk büyük bir yas dönemine girdi.
Kanuni Sultan Süleyman neden yasaldır, neden büyüktür?
89. İslam Halifesi Süleyman, Osmanlı İmparatorluğu’nun 10. padişahı; 46 yıl Osmanlı tahtında en uzun süre oturan padişah oldu.13 defa sefere çıkmış ve saltanatının her on yılında bir ayını burada geçirmiştir.
Sultan Süleyman, düzenlediği hemen hemen her seferde başarılı olduğu, İttifak’ı yenip vergilendirdiği için batıda Süper Sultan Süleyman olarak anılır. Doğuda Kanuni Sultan Süleyman olarak anılmasının sebebi fethettiği topraklarda gereksiz yere bir damla kan dökmemesidir. doğu topraklarına. Ömer adaleti sağlamaya çalışıyor.Yani Sultan Süleyman sadece iyi bir asker değil, aynı zamanda iyi bir yönetici ve liderdi.
Türk ve dünya tarihinin en büyük hükümdarlarından biridir. Kanuni Sultan Süleyman’ın hayatı hakkında bazı değerli detaylardan bahsettik.Hukuk tabii ki çok ama çok daha uzun anlatılmalıydı ama hadi hadi haddimizi bilelim ve işin ustalığını uzman tarihçilerimize bırakalım.
